‘Ik ben ongelooflijk trots op de volwassenwording van Regio Zwolle’
Acht jaar lang was Richard Korteland burgemeester van Meppel én vicevoorzitter Regio Zwolle en portefeuillehouder public affairs. Hij was in die functie de bestuurlijk trekker van de regionale lobby. Zijn toewijding en harde werk hebben een significante impact gehad op onze regio. Nu hij een nieuwe uitdaging heeft aanvaard – burgemeester van Almelo – blikt hij terug op de hoogtepunten van zijn lobby, de prettige samenwerking binnen de triple helix en de volwassenwording van Regio Zwolle.
‘Regio Zwolle staat bekend om de krachtige balans tussen wonen, leven en werken. Tussen al die andere mooie regio’s in het land, staan we altijd in ‘het linker rijtje’. Bijvoorbeeld als het gaat om brede welvaart of om innovatie. Deze regio doet het gewoon écht goed, op vele fronten. Dat is ondertussen bekend in Nederland en inmiddels krijgt Regio Zwolle ook een waardige positie in Europa.’
Zelfbewuste, volwassen regio
‘Ik ben er ongelooflijk trots op dat ik een rol heb gehad in de volwassenwording van Regio Zwolle. Je kunt wel een agenda en een lobby bedenken, maar je moet die als regio zijnde ook met zijn allen kunnen uitvoeren. Dat is ons gelukt. Wel even in een wereld van cofinanciering. Elke euro die je ophaalt, moet je zelf ook bijleggen. De regio staat daar heel volwassen in; we kijken waarvoor geld nodig is, wat dat bijdraagt binnen én buiten de regio en waar we financiering kunnen vinden. Bij het aanvragen van de twee Regio Deals stonden de projecten en de maatschappelijke waarde daarvan centraal. Wat ik daarmee wil zeggen: niet het ophalen van geld is hier de drijfveer, maar het realiseren van maatschappelijke en economische waarde. We handelen hier niet ad hoc; er zit causaliteit in ons handelen, we doen het heel zelfbewust.’
Grensoverstijgende werkwijze
‘We kijken hier bovendien verder dan onze neus lang is; we werken grensoverstijgend. Meppel, Zwolle en Kampen betalen bijvoorbeeld mee aan de sluis bij Kornwerderzand, omdat de sluis relevant is voor het economisch havenverkeer híer. En we krijgen in Meppel eenvierde spoor. Niet omdat inwoners van Meppel daar direct profijt van hebben, maar omdat dit de bottleneck in het personenverkeer naar het noorden en terugkan verminderen.
Dezelfde zienswijze zien we terug in de aandacht voor enerzijds de steden in deregio en anderzijds het platteland. Een vitaal platteland is goed voor de staden andersom.
De werkwijze vanPort of Zwolle (het havenbedrijf van Zwolle, Kampen en Meppel, red.), eeninitiatief dat ik als burgemeester van Meppel in mijn portefeuille had, is ook een goed voorbeeld van sámen verder kijken, over grenzen heen. Dat ik me altijd hard heb gemaakt voor Port of Zwolle is niet omdat ik Meppel een haven gun, maar omdat het havenbedrijf 1,2 miljard toegevoegde waarde per jaar oplevert voor de hele regio. Al die partners, ook buiten de drie gemeenten om, hebben er profijt van. En bovendien ook steden als Rotterdam en Amsterdam, in een heelander deel van het land dus. Tegenwoordig kijken we zelfs over de landsgrenzen heen.We zien Regio Zwolle nu als Europese regio.’
Aangescherpte lobbystrategie
‘Toen ik acht jaar geleden burgemeester van Meppel werd, kwam daar ook een rol in de regio bij kijken. Ik werd vanwege mijn financiële achtergrond gevraagd als penningmeester van Regio Zwolle, maar gaf aan dat ik liever public affairs voor mijn rekening nam. Die functie bestond nog niet. Ook het regio bureau was nog niet ingericht voor de lobby. Inmiddels kun je deze functie niet meer wegdenken. Nu ik vertrek, is er zelfs een officiële sollicitatieprocedure ingericht voor de aanstelling van mijn opvolger. Dat geeft aan hoe serieus de regio haar rol ten opzichte van Den Haag en Brussel neemt. Nog net voor mijnvertrek gaf ik een klap op de aangescherpte lobbystrategie voor Regio Zwolle.Hij staat in de grondverf, mijn opvolger lakt ’m af. Daar heb ik alle vertrouwen in.’
Massaal naar Den Haag
‘Nu de laatste werkzaamheden worden afgerond, is het tijd om terug te blikken. Er zijn meerdere hoogtepunten geweest in de afgelopen jaren. Ik vond het fantastisch dat de hele regio meerdere dagen meeging naar Den Haag. We bezochten de Sociaal Economische Raad, VNO-NCW en MKB-Nederland, de Tweede Kamer, Vereniging Nederlandse Gemeenten en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Iedereen uit onze regio was er. Van burgemeesters tot wethouders en van ondernemers tot onderwijsbestuurders. Vijftig mensen in totaal. De ontvangende partijen waren onder de indruk van onze massale opkomst. Ze zeiden: ‘zo massief, dat kennen we niet’. Ik geloof dat dit eraan heeft bijgedragen dat Den Haag onze regio door een andere bril ging zien.’
Sparren met ministeries
‘Onze professionaliteit heeft ook geresulteerd in een waslijst aan ministeries die zaken met Regio Zwolle willen doen. Zij bellen ons om te sparren. Bijvoorbeeld bij vragen over wetgeving, maar ook om onze ervaringen te horen in opvallende showcases, zoals het stationsplein van Zwolle, de ‘superspons’ die 650.000 liter water aankan. Door bereikbaar te zijn, mee te denken en onze ervaringen te delen, hebben we laten zien dat we niet alleen het Regio Deal-geld willen ontvangen, maar dat we onze ervaringen ook willen delen. Zo heb ik ook een keer op de hei in Ommen gestaan, om aan de minister te laten zien hoe we een toeristische ontsluiting hebben gerealiseerd. En er zijn regionale initiatieven opgenomen in het regeerakkoord. Het project Vaarweg IJsselmeer-Meppel (VIJM, red.) bijvoorbeeld.’
Samenwerken vanuit vertrouwen
‘Waar Den Haag de afgelopen jaren ook interesse in heeft getoond, is de extreem lichte organisatiestructuur van Regio Zwolle. We werken hier in de regio samen zonder allerlei constructies. Regio Zwolle heeft niet eens een bankrekeningnummer, om maar een voorbeeld te noemen. Daar mogen we trots op zijn; we werken samen vanuit vertrouwen. Met alle taken die we op ons nemen ende klussen die de samenwerkende partners in Regio Zwolle gaan klaren de komende jaren, ben ik benieuwd of die extreem lichte structuur behouden blijft. Overigens ben ik ervan overtuigd dat hier in de regio nooit een structuur wordt opgetuigd, om maar een structuur te hebben. De organisatie zal hier altijd de inhoud volgen. En niet andersom.’
Van Regio Zwolle naar Twente
‘Wat ik ga missen aan Regio Zwolle? Vooral de pluriformiteit van het gebied. Met 22 gemeenten en 4 provincies hebben we hier allerlei culturen en subculturen. In Drenthe is het heel anders dan in Overijssel bijvoorbeeld. Dat vraagt erom om hier en daar een andere taal te spreken. En dan bedoel ik niet het dialect, maar ‘hoe wordt hier gesproken en geluisterd?’ Die variatie ga ik missen. Wat me in Almelo heel interessant lijkt en waar ik erg naar uitzie, is de samenwerking tussen Twente en ‘buurman’ Duitsland. Ik verwacht ook met de buren aan de andere kant te blijven samenwerken, Regio Zwolle. Twente kan als brug tussen Regio Zwolle en Duitsland fungeren.’
Een woord van dank
‘Ik wil mijn dank uitspreken naar de hele regio en vooral naar het team van public affairs op het Regio Zwolle-bureau. Die collega’s acteren op de achtergrond en vallen daardoor misschien niet direct op, maar zijn werkelijk waar onmisbaar. Ook wil ik de bestuurders bedanken voor de prettige samenwerking en voor de verkenningsruimte die ik voor mijn lobby kreeg. Ten slotte spreek ik mijn dank uit aan het bedrijfsleven en het onderwijs; zonder hun kritisch meedenken waren we nooit zover gekomen. Het verhaal van Regio Zwolle is dankzij hen vele malen krachtiger dan wanneer gemeenten het alleen hadden verteld. Ik wens de regio niets dan het allerbeste, om alle ambities waar te maken. Op mijn tijd hier kijk ik met ongelooflijk veel plezier en voldoening terug.’
